Τους σπασίκλες να φοβάστε λαμόγια

Του Νίκου Μωραϊτάκη

Δεν υποστήριξα ποτέ μου κόμμα. Σε όλη μου τη ζωή απέφυγα την πολιτική και την πολιτικοποίηση.

Όντας νομοταγής και επαγγελματίας, δεν ήθελα να μπλέξω με κάτι βρώμικο.

Όντας ρεαλιστής, δεν ήθελα να μουτζώνω τον εαυτό μου για επιλογές που σίγουρα θα έβγαιναν αναξιόπιστες.

Όντας κυνικός, ήξερα ότι υποστηρίζοντας ένα κόμμα είναι σα να λες “απ’αυτούς τα παίρνω”, γιατί έτσι σκέφτονται όσοι σε ακούνε.

Όντας φιλελεύθερος και Ευρωπαϊστής, δεν είχα όρεξη να υποστώ την πολιτική τρομοκρατία των λαϊκιστών. Αυτών που ελέω επιχειρημάτων, βαφτίζουν “πράκτορα” και “δωσίλογο” όποιον δε συμφωνεί με το ωθομανο-σοβιετικό σύστημα της μεταπολίτευσης.

Όντας εργαζόμενος, θεωρούσα χάσιμο χρόνου να ασχολούμαι με τις πραγματικά ελεεινές επιλογές που είχε το κομματικό ρεπερτόριο.

Δεν είμαι μόνος.

Υπάρχουν κι άλλοι, σαν κι εμένα. Και μαντεύω πως για τους ίδιους λόγους κι αυτοί παραιτήθηκαν. Ειπαν, δε θα βγεί τίποτα με την πολιτική, η πραγματική πρόοδος θα έρθει από τους ανθρώπους που παράγουν και δημιουργούν, αυτό είναι το μόνο που αξίζει να κάνω. Κι εσύ δεν το έχεις πει;

Υπάρχουν κι άλλοι, που πιστεύουν ότι ανήκουμε στη δύση και πρέπει πάση θυσία να μείνουμε στη Ευρώπη και να μάθουμε να λειτουργούμε σαν Ευρωπαϊκό κράτος. Και που ξέρουν ότι αυτό δε θα το κάνουν αυτοί που μας έφεραν ως εδώ, ούτε αυτοί που θέλουν να μας κάνουν βόρεια κορέα, ούτε αυτοί που μόνο να τα σπάνε ξέρουν, ούτε αυτοί που την έχουν βαριά γιατί είναι του τσολιά.

Υπάρχουν κι άλλοι, που πιστεύουν ότι η αριστερά δεν έχει μονοπώλιο στην “προοδευτικότητα”, ειδικά όταν όλες τους οι προτάσεις είναι “να μην αλλάξει τίποτα”. Προοδευτικό είναι επιτέλους να δοκιμάσουμε να κάνουμε και τίποτα διαφορετικό, κατά προτίμηση όπως το κάνουν οι ευημερούντες λαοί του κόσμου και όχι αυτοί που ψωμολυσσάνε.

Υπάρχουν κι άλλοι, που πιστεύουν ότι οι φασίζοντες ελληνορθόδοξοι ελληνάρες δεν έχουν μονοπώλιο στον πατριωτισμό. Πατριώτης είναι όποιος με τη δημιουργία, τη δουλειά και το ήθος του κάνει το Έθνος του ισχυρότερο, αξιόπιστο και σεβαστό, όποιος είναι αντάξιος των πραγματικά σπουδαίων προγόνων του, όχι όποιος γαβγίζει δυνατά, τσακώνεται με όλους και περιμένει ότι όλος ο ντουνιάς έχει υποχρέωση να μας κανακεύει επειδή γεννηθήκαμε στο καλό οικόπεδο.

Υπάρχουν κι άλλοι, που πιστεύουν ότι ο Σαμαράς δεν έχει αποκλειστική συνεργασία με την Παναγία για να επικαλείται την βοήθειά της. Και ότι η βοήθειά της δεν αποτελεί κυβερνητικό πρόγραμμα. Είναι οι ίδιοι που όταν είναι άρρωστοι πάνε στο γιατρό, δεν ανάβουν λαμπάδες στη μεγαλόχαρη, που εν τέλει έχει και σημαντικότερες δουλειές να ασχοληθεί από το έλλειμά του δημοσίου.

Υπάρχουν κι άλλοι, που πιστεύουν ότι οι συνδικάλιστές δεν έχουν το μονοπώλιο της κοινωνικής ευαισθησίας. Ότι κοινωνικά ευαίσθητος είναι αυτός που παράγει και που μοιράζεται, που δε ζητάει από το κράτος να του δώσει ειδικά προνόμια που θα τα πληρώνει η υπόλοιπη κοινωνιά, αυτός που πληρώνει τους φόρους του, αυτός που δε νομίζει ότι οι δρόμοι του ανήκουν για να διεκδικεί το επίδομά τους, αυτός που πληρώνει τη νύφη τελικά.

Υπάρχουν κι άλλοι, που βρίσκουν άδικο να έχουμε ένα εκατομμύριο άνεργους στον ιδιωτικό τομέα χωρίς να ανοίξει μύτη στο ευρύτερο δημόσιο, που εν τέλει είναι και η πηγή του ελλείματος. Που βρίσκουν αδιανόητο να ξοδεύουμε περισσότερα απ’όσα έχουμε, ακόμα και τώρα, που δεν αντέχουν άλλο να πληρώνουν την αιμορραγία του κράτους για να μη χαθεί το επίδομα κάποιου συνδικαλιστή.

Υπάρχουν κι άλλοι, που έχουν φρικάρει με την πλήρη έλλειψη ορθολογικού διαλόγου, που κοντεύουν να ξεράσουν με τις λαικιστικές και εθνικιστικές κορώνες που ακούνε, που κοντεύουν να πάθουν εγκεφαλικό με τους τηλεμαϊντανούς, τις τραγουδίστριες και τα ανεπάγγελτα βόδια που βλέπουν να μπάινουν στη βουλή και να κάνουν κουμάντο. Που κοιτουν τη βουλή, τους διοικητές των δημόσιων οργανισμών, αυτούς που διμορφώνουν κοινή γνώμη στα μήντια, και σκέφτονται “εγώ στην εταιρία μου αυτόν δεν τον προσλάμβανα ούτε να καθαρίσει τουαλέτες θα φοβόμουν μη μας κλέψει το κωλόχαρτο”.

Υπάρχουν κι άλλοι, που θέλουν να κερδίσουν με τις δυνάμεις τους και όχι με λαμογιές και ζητιανιές. Που θέλουν να ψηφίσουν, όχι να καταψηφίσουν. Που θέλουν να κάνουν κάτι θετικό, όχι να σπάνε και να φέρνουν αντιρρήσεις σε οποιαδήοτε μεταρρύθμιση.

Που είναι όλοι αυτοί; Εκεί που ήμουν κι εγώ. Κάνουνε τη δουλειά τους. Κάνουνε μόκο. Αηδίασαν τόσο πολύ που ντρέπονται καν να πάρουν θέση. Μέχρι την τελευταία στιγμή πίστεψαν οτι μπορούν να μην αναμειχτούν. Η σιωπή τους τόσα χρόνια στέρησε την Ελλάδα από ένα ορθολογικό αντίβαρο στο δημόσιο διάλογο.

Έχουμε ευθύνη που αφήσαμε κενή την εστία. Έχουμε ευθύνη που δηλητηριάστηκε η πολιτική σκέψη στην Ελλάδα, που την αφήσαμε να σαπίσει τόσο ώστε ο Καμμένος, ο Τσίπρας και οι Ναζί, να μην φαίνονται αποκρουστικοί, όπως θα έπρεπε αν ο δημόσιος διάλογος είχε υγειείς φωνές, ορθολογικές επιλογές.

Ξέρετε ποιοι είστε. Και ξέρετε, όπως ξέρω πια κι εγώ, ότι η στάση μας ως τώρα ήταν αφελής, ίσως ελιτίστικη, ίσως εγωιστική, εν τέλει λανθασμένη. Και ξέρετε ότι είμαστε στην παράταση και έχουμε φάει και τέσσερα γκολ. Έστω και οι λίγοι που είμαστε, αυτή τη φορά πρέπει να βγούμε να μετρηθούμε. Τουλάχιστον να μην πούμε ότι δεν προσπαθήσαμε.

Υπάρχει ένα κόμμα που δεν υπόσχεται διορισμούς, αντίθετα επιμένει να μειωθεί το κράτος ν’ανασάνουμε. Που δεν ονειρεύεται τη βόρεια κορέα και επιμένει να κάνουμε αυτό που κάνουν οι ανεπτυγμένες κοινωνίες του κόσμου. Που δεν τα ρίχνει σε διεθνείς συνομωσίες και εξωγήινους και μας λέει ότι μόνοι μας θα βγούμε από το λάκκο που σκάψαμε. Που δεν ψάχνει λεφτά στις ρωσίες και στα πετρέλαια, αλλά στην επιχειρηματικότητα και την αξιοποίηση των δικών μας ικανοτήτων. Που δε λαϊκίζει και μιλάει μόνο με πολιτικές και οικονομικές προτάσεις. Που δεν απαρτίζεται απο το κατακάθι της κοινωνίας αλλά από επαγγελματίες, από πολίτες. Που δεν τα μασάει, ακόμη κι αν αυτό κοστίζει ψήφους. Που είναι αρκετά ξεροκέφαλο για να μην ξεφτιλιστεί εκ των υστέρων και αλλάξει αυτά που σήμερα λέει. Αυτό το κόμμα, το μόνο που πληροί αυτές τις προϋποθέσεις είναι η Δράση, του Στέφανου Μάνου.

Αυτές τις εκλογές θα πάω και θα τους ψηφίσω. Και το λέω δημόσια γιατί νομίζω υπάρχουν κι άλλοι σαν κι εμένα που εδώ και χρόνια πιστεύουν και ιδιωτικά λένε όλα όσα η Δράση υποστηρίζει, αλλά νομίζουν είναι μόνοι τους, νομίζουν είναι μάταιο, νομίζουν είναι ντροπή να πολιτικοποιηθείς.

Αν διάβασες τα παραπάνω και σου θυμίζουν κάτι, κοίταξε τη δράση πιο προσεκτικά και δες μήπως τελικά υπάρχει ένα κόμμα που σε εκφράζει. Και αν έχεις μπλόγκ, και συμφωνείς, γράψε κι εσύ γιατί θα ψηφίσεις Δράση. Αν δεν έχεις κάνε share αυτό ή κάποιο από τα πολλά άρθρα σοβαρών συμπολιτών σου που δηλώνουν την υποστήριξή τους.

Θα σου πούν ότι ο Μανος είναι γραφικός. Γραφικός γιατί τόσα χρόνια λέει τα αυτονόητα και όλοι τον γράφουν. Θα σου πουν γιατί δεν συνεργάστηκε με τη Ντόρα και ότι η ψήφος σου θα πάει χαμένη, λες και η συνεργασία με τη Ντόρα είναι προϋπόθεση για να νομιμοποιηθεί ένα φιελελέυθερο κόμμα. Θα σου πουν πολλά, αλλά όσο τ’ακούς τόσο δε θα βρίσκεις ένα επιχείρημα που μιλάει για την πολιτική και οικονομική θέση της Δράσης. Θα βρίσκεις τις ίδιες μπουρδολογίες, μού’πες-σου’πα και κακεντρέχειες. Τίποτα από αυτά δεν έχει σημασία. Σε αυτές τις εκλογές πρέπει να ψηφίσουμε on the issues όπως λένε οι Αμερικάνοι. Να ψηφίσουμε αυτούς που με λόγια και με πράξεις υποστηρίζουν μία πολιτική που πιστεύουμε είναι η σωστη. Άν είσαι ένας Ευρωπαϊστής, φιλελεύθερος (δεν είναι κακή λέξη, μη ντρέπεσαι), ρεαλιστής, νομοταγής πολίτης που θέλει με τις δυνάμεις του να παράγει ευημερία, αξίζει να ξεχάσεις τις προκαταλήψεις σου και να διαβάσεις τι λέει η Δράση.

Ναι φαίνονται λίγο σπασίκλες, ειδικά ο Μάνος. Γι’αυτό θα τους ψηφίσω. Γιατί εδώ που φτάσαμε δε θα μας ξελασπωσουν τα σούργελα και οι τσάμπα μπαγκες. Οι σπασίκλες θα μας ξελασπώσουν, αυτούς να φοβάστε λαμόγια. (κλέβω την έκφραση από το εξαιρετικό άρθρο του Αρίστου Δοξιάδη)

Θα σωθεί η Ελλάδα αν βγεί η Δράση στη βουλή; Όχι. Αλλά θα υπάρχει και κάποιος που λέει αυτά που θα έπρεπε να είναι αυτονόητα. Θα υπάρχει η φωνή της λογικής και της σύνεσης που απουσίαζε. Θα ανοίγεις το κανάλι της βουλής, που το χρυσοπληρώνεις ούτως η άλλως, και θα υπάρχει και κάποιος νάκούσεις που δεν είναι εντελώς καραγκιόζης. Και θα τον ακούσουν περισσότεροι. Και ίσως έτσι δημιουγηθεί ένα νέο αφήγμα για το μέλλον της χώρας. Σε λίγα χρόνια που η μιζέρια θα είναι πιο σκληρή, που ο Καμμένος δεν θα έχει βρει ακόμα πολλά πετρέλαια, που η Χρυσή Αυγή θα τραμπουκίζει τους ίδιους αφελείς που την ψήφισαν, που η τελευταία ιδιωτική επιχείρηση θα κλείνει πληρώνωντας φόρους για να βγούν τα οδοιπορικά των συνδικαλιστών στη ΔΕΗ, που η Παπαρήγα θα στέλνει συγχαρητήριο τηλεγράφημα στον τελευταίο κομμουνιστή δικτάτορα, που ο Τσίπρας θα κοιτάει σα νέρωνας την Αθήνα να καίγεται και που το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ θα διορίζουν κάτι τελευταίους που ξεμείνανε, ελπίζουμε ότι οι συγχισμένοι Έλληνες θα ψάξουν για μια άλλη επιλογή. Ας φροντίσουμε να υπάρχει.

Οι μικροί

Του Κωνσταντίνου Αλεξάκου*

Έχω 300 λέξεις, και θα τις χρησιμοποιήσω με οικονομία.

Πρώτο, η χώρα πρέπει να αλλάξει. Αν δεν συμφωνείτε, μην συνεχίσετε να διαβάζετε. Αυτό το άρθρο δεν είναι για εσάς.

Δεύτερο, σε αυτές τις εκλογές πρέπει να δουλέψουν οι ψηφοφόροι πιο σκληρά από τους υποψήφιους. Είναι αποφασιστικής σημασίας να ξεχωρίσουν τις συναισθηματικές ρητορείες (και είναι πολλές), από τις πραγματικές προθέσεις των ρητόρων. Το παρελθόν των περισσοτέρων είναι τουλάχιστον ενδεικτικό, μπορεί να βοηθήσει.

Τρίτο, η επόμενη κυβέρνηση θα είναι συνεργασίας. Είναι ίσως η πρώτη φορά, που μπορεί μία σχετικά μικρή ομάδα του πληθυσμού να ορίσει υπουργό. Θυμίζω το (κακό) παράδειγμα του ΛΑΟΣ στην τελευταία κυβέρνηση, με την σκέψη ότι μπορείς με την ψήφο σου να είσαι μέρος ενός καλύτερου παραδείγματος.

Τέταρτο, οι ακρότητες είναι μέρος του ελληνικού προβλήματος. Η ενίσχυση ακραίων έως αντιδημοκρατικών πολιτικών δυνάμεων θα τιμωρήσει μόνο όσους επιθυμούν περισσότερη δημοκρατία, ισονομία και χρηστή διοίκηση. Οι χούντες, αριστερές ή δεξιές, διαλύουν τα έθνη. Δεν τα αναγεννούν.

Πέμπτο, δεν είναι αξιόπιστη η πρόταση αλλαγής ενός παρωχημένου συστήματος από ένα συντηρητικό. Και τα σημερινά κόμματα είναι στην πλειοψηφία τους συντηρητικά. Δεν θέλουν και δεν μπορούν να αλλάξουν κάτι. Οι μειοψηφίες προοδευτικών εντός τους, δεν είναι αρκετές για να οδηγήσουν σε λύσεις - το είδαμε. Ενισχύστε τους αν και εφόσον τους επιλέξετε κάποιο τέτοιο κόμμα, αλλά μην τα βάλετε μαζί τους αν δεν τα καταφέρουν.

Έκτο. Και σε αυτές τις εκλογές δεν υπάρχει ισότητα των όπλων. Η Δράση αναγκάστηκε να πάει στο Συμβούλιο της Επικρατείας για να επιβάλλει δικαστικά στην κυβέρνηση την δημοκρατικότερη διανομή του προεκλογικού χρόνου. Υπολείπεται φυσικά των δεκάδων εκατομμυρίων κρατικού χρήματος που έλαβαν “οι μεγάλοι”, με σκοπό να παραμείνουν μεγάλοι.

Έβδομο και τελευταίο. Την ημέρα των εκλογών όλα τα κόμματα είναι "μικρά". Εσύ αποφασίζεις το ποιοι, με ποιους και το γιατί. Είσαι το κράτος σου, άλλαξε το.

Είσαι πολίτης, όχι πελάτης.

---

* Ο Κωνσταντίνος Αλεξάκος είναι υποψήφιος με τη Δράση/Φιλελεύθερη Συμμαχία στην Α' Αθήνας

Έχει ο καιρός γυρίσματα

Του Στρατή Κατάκου

Ο πληθωρικός και επίμονος φίλος Γιώργος Καισάριος μας έχει βομβαρδίσει τις τελευταίες μέρες με το άρθρο του "Υπευθυνότητα σημαίνει υπέρβαση". Το άρθρο, κατά τη γνώμη μου, δεν εκφράζει μόνο τις προσωπικές απόψεις του αρθρογράφου αλλά συνοψίζει και διερμηνεύει τα βασικά επιχειρήματα του πολιτικού του χώρου. Και μάλιστα επειδή είναι προσωπικό μπορεί να λέει πιό άμεσα και ειλικρινά αυτά που οι επίσημες ανακοινώσεις δεν λένε. Σε αυτό αφού περιγράφει παραστατικά τον παραλογισμό, την παραπλάνηση και τη μισαλλοδοξία όλου σχεδόν του πολιτικού συστήματος, συνοψίζει προσφυώς: 

"...Η επόμενη Βουλή, αν έχουμε από τη μια κυβέρνηση των αδιόρθωτων (Σαμαράς-Βενιζέλος) και από την άλλη Καμμένο, ΣΥΡΙΖΑ, Χρυσή Αυγή, ΛΑΟΣ, ΚΚΕ και ΔΗΜΑr με 120-130 βουλευτές, θα είναι κόλαση." 

Στη συνέχεια απευθύνεται στους υπεύθυνους πολίτες και επιχειρηματολογεί ως εξής: 

"...Αυτή τη στιγμή, οι υπεύθυνοι πολίτες που θέλουν αλλαγές και έχουν βαρεθεί τον λαϊκισμό, την ανευθυνότητα και τον σάπιο λόγο, θα πρέπει να στηρίξουν τη Δημοκρατική Συμμαχία για να γίνουμε ένας πόλος αντίστασης στην λαίλαπα του λαϊκισμού που πλησιάζει. 

Οι υπεύθυνοι πολίτες που θέλουν αυτές τις αλλαγές αλλά σκοπεύουν να ψηφίσουν άλλα, πολύ μικρότερα, κόμματα που επίσης θέλουν αυτές τις αλλαγές (και ομιλώ για τη Δημιουργία Ξανά και τη Δράση – Φιλελεύθερη Συμμαχία), θα πρέπει να πάρουν ορισμένες κρίσιμες αποφάσεις. 

Δεν θα είχα το δικαίωμα να το ζητήσω αυτό από τους ψηφοφόρους των δυο αυτών μεταρρυθμιστικών κομμάτων αν τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Διότι αν και τα τρία κόμματά μας έδειχναν ότι θα έμπαιναν στη Βουλή με ένα ποσοστό 4-6% το κάθε ένα, τότε αυτόματα θα υπήρχε αυτός ο πόλος αντίστασης και μάλιστα σε μια κρίσιμη μάζα και δεν θα μπορούσα να απευθύνω πρόσκληση σε αυτούς τους πολίτες που σκέφτονται να ψηφίσουν Δημιουργία Ξανά και Δράση – Φιλελεύθερη Συμμαχία να ψηφίσουν εμάς. 

Αλλά δυστυχώς δεν είναι έτσι τα πράγματα. Η πραγματικότητα των αριθμών μας λέει ότι μόνο η Δημοκρατική Συμμαχία, αντικειμενικά, μπορεί να μπει στη Βουλή. Ως εκ τούτου μόνο η Δημοκρατική Συμμαχία, σ’ αυτή την κρίσιμη για το μέλλον ΟΛΩΝ ΜΑΣ εκλογή τουλάχιστον, μπορεί να προσφέρει αυτόν τον πόλο αντίστασης απέναντι στη λαίλαπα του λαϊκισμού που πλησιάζει. Οι υπεύθυνοι πολίτες που θέλουν αλλαγές και θέλουν να ακούσουν έναν υπεύθυνο λόγο, θα πρέπει να πάρουν μια πολύ δύσκολη απόφαση..." 

Ελα όμως που όλες οι τελευταίες δημοσκοπήσεις (η ρημάδα η 'πραγματικότητα των αριθμών' που αποτελεί το βασικό επιχείρημα του Γ.Κ.) τον διαψεύδουν και δείχνουν τη συνεργασία Δράσης-Φιλελεύθερης Συμμαχίας με υψηλότερα ποσοστά και πολύ καλύτερη δυναμική και τάση από τη Δημοκρατική Συμαχία! Και μαζί με τους αριθμούς, τα ποιοτικά στοιχεία (δηλώσεις και υποψηφιότητες διανοουμένων, ακαδημαϊκών, επιχειρηματιών, ανθρώπων της κοινωνίας των πολιτών, bloggers ), δημιουργούν ένα υπέροχο κύμα που αλλάζει το κλίμα όχι μόνο στο μικρόκοσμό μας αλλά και ευρύτερα. Και μη μου πει κάποιος για πολιτικά, στατιστικά παιχνίδια με τις δημοσκοπήσεις γιατί δεν νομίζω να πιστεύει κανείς ότι το πολιτικό, μιντιακό σύστημα εχθρεύεται τη Ντόρα αλλά συμπαθεί το Μάνο. Εδώ πάει το 'έχει ο καιρός γυρίσματα'. Η λογική του άρθρου, πριν ακόμα στεγνώσει το μελάνι του, οδηγεί στην αντίθετη κατεύθυνση την ψήφο των υπεύθυνων πολιτών. Θα μπορούσα λοιπόν να προσυπογράψω το παραπάνω απόσπασμα του Γ.Κ. αλλά όπου έχει Δημοκρατική Συμμαχία να βάλω Δράση-Φιλελεύθερη Συμμαχία. 

Θα μπορούσα.... αλλά δεν θα το κάνω. Γιατί τελικά, η λογική της χαμένης ψήφου ή της αρνητικής ψήφου ή της ψήφου διαμαρτυρίας και 'αντίστασης', είναι μια λογική παλαιοκομματική, είναι ένα πολιτισμικό απομεινάρι του παλιού (που θα λεγε και ο Ράμφος), που δείχνει έλλειψη εμπιστοσύνης στις ατομικές δυνατότητες και αδυναμία ορθολογικών επιλογών. Και αυτά τα δύο, η εμπιστοσύνη στις δυνατότητες του καθένα χωριστά και η δυνατότητα και η θέληση για ορθολογικές επιλογές ανεξάρτητα του τί κάνουν οι άλλοι, αυτά τα δύο λοιπόν είναι τα βασικά κοινωνιολογικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά για την πραγματική υπέρβαση. 

Θα προτείνω λοιπόν αντί για μικροκομματικά παιχνίδια και απλοϊκά, παλαιοκομματικά διλήματα, να διευρύνουμε μαζί το ακροατήριο των υπεύθυνων πολιτών, να δυναμώσουμε, συνηχώντας, τον ψίθυρο της λογικής, να υπερασπίσουμε από κοινού τις συκοφαντημένες ιδέες της ατομικής ελευθερίας. Όπως κάνουν καιρό τώρα, επίμονα, συστηματικά, αθόρυβα, η Δράση και η Φιλελεύθερη Συμμαχία, σε θεσμικό, ιδεολογικό και πολιτικό επίπεδο. Και μόνον έτσι, είναι πολύ πιθανό να έχουμε επιτέλους κάποιες αισιόδοξες εξελίξεις στην επόμενη βουλή και κυρίως στο μέλλον.

Ο Στέφανος Μάνος στο protagon.gr

Η ψήφος μου

Αναδημοσίευση από "Το ελληνάκι"

Αν δεις και παλαιότερες προεκλογικές αναρτήσεις μου, πάντα δίνω έμφαση στη σημασία των εκάστοτε εκλογών. Όχι λόγω της κρισιμότητας της χρονικής περιόδου που διανύουμε τα τελευταία 3 χρόνια, αλλά γιατί η στιγμή μπροστά στην κάλπη είναι η στιγμή που αφήνουμε όλοι τα λόγια και τις αμπελοφιλοσοφίες και περνάμε στο διά ταύτα. Η στιγμή που σωπαίνουν όλες οι κραυγές, οι αγανακτήσεις, οι «επαναστάτες» και οι «σωτήρες», οι πολιτικές τακτικές, οι ελιτίστικες ιδεολογίες, τα τσιτάτα κλισέ από τους απανταχού «ειδήμονες», και ο καθένας από εμάς στέκεται ενώπιος του εαυτού του και των ευθυνών του. Πίσω από το παραβάν που βάζεις την ψήφο σου στο φακελάκι, γνωρίζεις ότι εκείνη τη στιγμή, μόνος σου παίρνεις την οποιαδήποτε απόφαση, και με πλήρη ευθύνη, την καταθέτεις στην υπόλοιπη κοινωνία. Αυτό το 0,00001% που σου αναλογεί, αποκτά σάρκα και οστά.

Όσοι απαξιώνουν την εκλογική διαδικασία, στην ουσία απαξιώνουν το δικαίωμα αυτής της κατάθεσης. Είτε επειδή είναι πιο εύκολο και βολικό να απαξιώνουν από το να συνθέσουν την δική τους πολιτική άποψη, είτε επειδή δεχόμενοι ότι οι συνδυασμοί που εκπροσωπούν τις δικές τους ιδεολογίες, δεν θα συγκεντρώσουν σημαντικά ποσοστά, ξεπέφτουν στην άκρως ελληναρίστικη συμπεριφορά του «να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα». Ξεχνάνε ότι για αυτό το δικαίωμα της ψήφου, ιστορικά, έχει χυθεί αίμα και έχουν γίνει διαδηλώσεις μαζικότερες και από τα πιο τρελά όνειρά τους. Μιλάνε για κοινωνική αλληλεγγύη και σεβασμό στην δημοκρατία, όταν οι ίδιοι αδυνατούν να σεβαστούν τις διακριτές ψήφους της πλειοψηφίας. Προφανώς, σύμφωνα με τη δική τους αντίληψη, δίκαιη και δημοκρατική κοινωνία είναι αυτή που συμπλέει μόνον με τις δικές τους απόψεις, ενώ όλοι οι άλλοι είναι εξαπατημένοι, ή ανόητοι, ή κομφορμιστές ή γενικώς κάποιο άλλο υποδεέστερο είδος πολίτη.

Κάπου σε αυτό το σημείο βρίσκεται κρυμμένο και το «μυστήριο» της νεοελληνικής αριστεράς, που έχει καταντήσει να είναι το ίδιο ολοκληρωτική στις νοοτροπίες της με την ακροδεξιά. Κάπου εκεί έχει χαθεί και το παιχνίδι της πραγματικής αμφισβήτησης του συστήματος. Διότι, αν η αριστερά (με εξαίρεση το σταλινικό κομμάτι της), υποτίθεται ότι πρεσβεύει το επαναστατικό, το ανατρεπτικό και το μεταρρυθμιστικό, τότε στη δική μας περίπτωση θα πρέπει να μιλάμε για πλήρη απουσία οποιουδήποτε πραγματικά αριστερού σχηματισμού στην ελληνική πολιτική σκηνή. Μοναδική συνέπεια στις ολοκληρωτικές απόψεις της παραδοσιακής, σταλινικής αριστεράς, κατέχει το ΚΚΕ και κάποιες αφελείς φοιτητικές κυρίως ομάδες που προσπαθούν σώνει και καλά να διαχωρίσουν την μαρξιστική θεωρία από την πραγματικότητα της ιστορίας.

Εκεί κάπου έγκειται και η εμπάθεια που δείχνω ανά καιρούς στις δημόσιες και επίσημες τοποθετήσεις αριστερών κομμάτων, ή διαφόρων κινημάτων που στηρίζονται από αυτά. Στο γεγονός, δηλαδή, ότι οι εμμονές της αριστεράς για συγκρουσιακές συνθήκες ανά πάσα στιγμή με το σύστημα, αψηφούν τον ολοκληρωτισμό που πρεσβεύουν αυτές οι εμμονές επί της ουσίας σε διάφορες χρονικές περιόδους. Στην ανάγκη για ενδυνάμωση της οικονομίας, η νεοελληνική αριστερά απαντά με σαμποτάζ της οικονομίας. Στην ανάγκη για ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών, η νεοελληνική αριστερά απαντά με κρεμάλες. Στην ανάγκη για αποβολή των συνδικαλιστικών συντεχνιών από το Δημόσιο, η νεοελληνική αριστερά απαντά με τη στήριξη αυτών των συντεχνιών. Στην ανάγκη για αναβάθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, η νεοελληνική αριστερά επιμένει στη συνεχή υποβάθμισή της, κτλ.

Αυτή η ασυνέπεια με την πραγματικότητα παίζει και τον ρόλο της στην απότομη άνοδο της ακροδεξιάς. Η ισοπέδωση των πάντων, η αδυναμία διαχωρισμού σωστών και λανθασμένων κυβερνητικών αποφάσεων, καθώς και η απαξίωση κάθε δημοκρατικού θεσμού της χώρας, εκτός από τις καιροσκοπικές βλέψεις της νεοελληνικής αριστεράς, βοηθά και στην δημιουργία ολοκληρωτικών αντιλήψεων οι οποίες ξαφνικά «κουμπώνουν» εύκολα στις συνειδήσεις πολλών ανθρώπων. Οι φοβίες μου για την εξέλιξη του κινήματος των αγανακτισμένων, του ιδεολογικού μείγματος που ξεπήδησε και της σταδιακής εξέλιξης της νοοτροπίας της ισοπέδωσης, δεν μου δημιουργούν κανένα αίσθημα δικαίωσης, αλλά έντονη ανησυχία για τις κοινωνικές εξελίξεις που επέρχονται και τις κυρίαρχες νοοτροπίες που θα νομιμοποιηθούν άτυπα στην κοινωνία μας.

Η λαϊκή δεξιά που εκφράζεται από τους πολιτικούς σχηματισμούς της Νέας Δημοκρατίας και των «Ανεξάρτητων Ελλήνων», ποτέ δεν ήταν τόσο κοντά ιδεολογικά με την Χρυσή Αυγή και τον ΛΑΟΣ, όσο σήμερα. Ο κ. Καμένος, στις δημόσιες τοποθετήσεις του έχει πάντα ανεβασμένο τόνο φωνής, ενώ έχει μάθει να ακροβατεί περίτεχνα μεταξύ λέξεων και όρων όπως «δωσίλογοι», «χούντα», «προδότες», «κρεμάλες». Επενδύει στον συναισθηματισμό, την οργή και την απόγνωση εις βάρος της ψύχραιμης λογικής, με όρους μίσους, αυτοδικίας και φτηνής συνωμοσιολογίας που συμπίπτει σε πολλά σημεία με τη νεοελληνική αριστερά. Ο κ. Σαμαράς χρησιμοποιεί την ίδια φρασεολογία και τόνο φωνής που χρησιμοποιεί εδώ και αρκετούς μήνες. Η φωνή της «θιγμένης μαγκιάς» αντί της σαφούς πολιτικής τοποθέτησης. 

Τα δύο μεγάλα κόμματα δεν διαφοροποιούνται σε κάτι. Η γνωστή επικοινωνιακή τακτική της τελευταίας 30ετίας είναι και πάλι εδώ. Η Νέα Δημοκρατία επενδύει στην αμνησία του εκλογικού σώματος, και το ΠΑΣΟΚ στην ξαφνική επιφοίτηση που ως δια μαγείας θα μεταμορφώσει την πλειοψηφία των παραδοσιακών καιροσκοπικών στελεχών του σε υπεύθυνους και σοβαρούς πολιτικούς. Σχεδόν ανύπαρκτη αυτοκριτική, και φυσικά μηδενική ανάληψη ευθυνών, κυρίως από την μεριά της ΝΔ για την οικονομική κατάσταση της χώρας και κυρίως από το ΠΑΣΟΚ για την ανικανότητα μεταρρυθμιστικής διακυβέρνησης.

Δεν υπάρχει δίπολο μνημόνιο-αντιμνημόνιο. Αυτά είναι επινοήσεις καιροσκόπων, από ολόκληρο το πολιτικό φάσμα. Όσο αφελές είναι να στηρίζεις τα δύο μεγάλα κόμματα για να δηλώσεις την «μνημονιακή» σου θέση, τόσο άτοπο είναι να στηρίζεις μικρότερα κόμματα που λανσάρουν την ατζέντα τους επενδύοντας στον αντιμνημονιακό συναισθηματισμό, χωρίς στην ουσία να έχουν κάποια ρεαλιστική πρόταση. Το πραγματικό δίλημμα είναι πολύ πιο απλό και σαφές. Σε μία «καμένη» χώρα θέλουμε να συνεχίσουμε να φωνάζουμε, να βρίζουμε και να μουντζώνουμε προς πάσα κατεύθυνση ή θέλουμε να δούμε με ποιες διαδικασίες, και με ποιες έμπρακτες ενέργειες θα καθαρίσουμε πρώτα τα καμένα και μετά θα την ξαναφτιάξουμε με καλύτερα και ανθεκτικότερα δομικά υλικά;

Σε αυτές τις εκλογές, δεν διακυβεύεται μόνον η υπευθυνότητα που πρέπει να δείξουμε ως κοινωνία και η συμμετοχή μας στην ευρωπαϊκή οικογένεια, αντί της βαλκανο-μεσανατολικής απομόνωσης. Διακυβεύεται η απόφασή μας να κινηθούμε προς τα εμπρός ή να γυρίσουμε πολλές δεκαετίες πίσω. Να είμαστε ρεαλιστές προοδευτικοί ή μοιρολάτρες συντηρητικοί. Να κάνουμε τις μεταρρυθμίσεις που παλεύουμε δεκαετίες τώρα ή να παραμείνουμε στις παλιές βολικές συνθήκες που ευνοούν τον «ιδιώτη» και όχι τον πολίτη.

Στην πορεία της πολιτικής μου σκέψης, πάντα κινιόμουν στο φάσμα που χαρακτηρίζει και την καθημερινή μου λογική. Αυτή της αμφισβήτησης και της επαναξιολόγησης βάσει νέων γνώσεων ή εμπειριών, κρατώντας πάντα «ανοιχτά» μυαλά. Ξεκινώντας με μία ευρύτερη αμφισβήτηση των πάντων στις μετεφηβικές μου εξάρσεις, βρήκα ένα βολικό καταφύγιο στον αναρχισμό, που αργότερα μετουσιώθηκε σε μία στροφή προς «αριστερές» ανησυχίες που με τη σειρά της έδωσε πρόσφορο έδαφος για να ασπαστώ τις αρχές και τις αξίες του κλασσικού φιλελευθερισμού.

Και πάλι όμως, σύντομα ανακάλυψα τις παγίδες και τα αδιέξοδα που δημιουργούν τόσο σαφή ιδεολογικά όρια, όχι μόνον στην πολιτική, αλλά και στην ανθρώπινη σκέψη γενικότερα. Οι ταμπέλες που με τόση ευκολία κολλάει ο ένας στο κούτελο του άλλου, αποδεικνύουν αυτή την αδυναμία που έχουμε γενικότερα να αναγνωρίζουμε την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης σκέψης, και αντί να προσπαθούμε να την κατανοούμε, τελικά να την οριοθετούμε βάσει της υποκειμενικής μας αντίληψης. Κοινωνικά και ανθρώπινα προβλήματα που θα μπορούσαν να έχουν πολιτική επίλυση, συχνά περιπλέκονται περισσότερο ή οδηγούν στην αποδόμηση της κοινωνικής συνοχής, ακριβώς λόγω αυτής της εμμονής μας να προσάπτουμε ταμπέλες. Οι δεξιοί έχουν εθνική/φυλετική συνείδηση, και οι αριστεροί ταξική. Και οι δύο ξεχνάνε το τελικό ζητούμενο σε κάθε κοινωνία που είναι η πανανθρώπινη συνείδηση.

Υπάρχει πιο επαναστατικό από το να μην καπελώνεσαι από δημαγωγούς, «-ισμούς», σφιχτές πολιτικές γραμμές και απαρχαιωμένα μανιφέστο, αλλά αντ’ αυτού συνεχώς να αμφισβητείς και να θέτεις τις δικές σου προτάσεις; Υπάρχει πιο προοδευτικό από το να παραδέχεσαι λάθη και να αναθεωρείς προς πιο ολοκληρωμένες και ρεαλιστικές ιδέες; Πόσοι άραγε από τους «προοδευτικούς» πολιτικάντηδές μας έχουν σαφή πολιτική θέση, και για χάρη της πραγματικής προόδου δεν υπολογίζουν το πολιτικό κόστος εμμένοντας στις απόψεις τους; Ποιοι έχουν την «επαναστατικότητα», να μιλάνε με πικρές αλήθειες στο εκλογικό σώμα, επενδύοντας στην ορθή σκέψη του τελευταίου και όχι στον εύκολο συναισθηματισμό;

Με όλες αυτές τις σκέψεις, και προσπαθώντας να αποκωδικοποιήσω τα αδιέξοδα που προβάλλει η σημερινή πολιτική σκηνή και η αποπροσανατολισμένη και εξουθενωμένη κοινωνία, ίσως είναι από τις λίγες, ενδεχομένως ανεπανάληπτες, στιγμές που θα προσέλθω στην κάλπη με σαφή εικόνα για την ψήφο μου. Με γνώμονα την απέχθειά μου στον καιροσκοπισμό, την μιζέρια, τον ολοκληρωτισμό, την επένδυση στον συναισθηματισμό, την συνομωσιολογία, την ταμπελοποίηση ιδεολογιών, την στοχοποίηση ανθρώπων βάσει κοινωνικής τάξης ή εθνικότητας, και την ανάγκη για άμεση ανοικοδόμηση της χώρας βάσει ουσιαστικών και βαθέων μεταρρυθμίσεων που απεχθάνονται κυρίως οι βασικοί υπαίτιοι για την οικονομική κρίση. Με γνώμονα πρακτικές λύσεις, που πολλοί δεν τολμάνε καν να ξεστομίσουν στην Βουλή ή στον κόσμο επειδή φοβούνται πολιτικά και ιδεολογικά ταμπού του προηγούμενου αιώνα.

Σε αυτές τις εκλογές θα στηρίξω το ενωτικό σχήμα «Δράση – Φιλελεύθερη Συμμαχία». Και ο λόγος που το δηλώνω δημοσίως σχετίζεται άμεσα με τις αγωνίες που προανέφερα αλλά κυρίως με την ανάγκη που πιστεύω ότι υπάρχει να δημιουργηθεί ένας, έστω «αχνός» πόλος ορθολογισμού και μεταρρυθμιστικής δυναμικής με σταθερή παρουσία, που θα συσπειρώσει τους αισιόδοξους και ρεαλιστές που έχουν απομείνει σε αυτή τη χώρα. Είναι τραγικό να βλέπουμε νέα παιδιά να δηλώνουν με καμάρι ότι θα ψηφίσουν Χρυσή Αυγή ή ΚΚΕ. Είναι τραγικό να βλέπουμε ενήλικες να καταθέτουν την πολιτική τους πρόταση μιλώντας για την «μαγκιά» του Καμμένου, και του Σαμαρά. Είναι εξευτελιστικό για έναν ολόκληρο λαό να αναμασάει θεωρίες συνομωσίας και να κατακλύζεται από ξενοφοβία, εσωστρέφεια και απόγνωση, υπερψηφίζοντας τα κόμματα που επενδύουν σε αυτά τα στοιχεία. Είναι υποτιμητικό για τη νοημοσύνη μας, όλες αυτές οι φωνές να κατακλύζουν τον δημόσιο λόγο, ενώ όλοι οι υπόλοιποι να σιωπούμε, μην τυχόν και νοιώσουμε σεσημασμένοι.

Κινούμενος ανάμεσα στο σκεπτικό του Απόστολου Δοξιάδη, την άποψη του Στέλιου Ράμφου («Όλα τα κόμματα πλην της Δράσης του Στέφανου Μάνου είναι συντηρητικά. Γι’ αυτό η Δράση δεν εμφανίζεται ποτέ στις δημοσκοπήσεις» - ΝΕΤ 26/2/12), την πρόσφατη τοποθέτηση του Γιώργου Προκοπάκη, καθώς και πολλών άλλων ανθρώπων που έχω σε υψηλή εκτίμηση, νοιώθω για πρώτη φορά τη σιγουριά να μιλήσω ανοιχτά για την ψήφο μου. Δεν σκοπεύω ούτε να ενταχθώ πολιτικά, ούτε να στηρίζω το συγκεκριμένο κόμμα εσαεί. Μιλώντας για το παρόν όμως, όλες οι ενδείξεις δείχνουν προς αυτή την πολιτική κατεύθυνση. Κάποιες φρούδες ελπίδες για ενότητα του προοδευτικού και μεταρρυθμιστικού χώρου διαψεύστηκαν, και ρεαλιστικά μιλώντας, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για αισιοδοξία, αλλά αν μη τι άλλο ο καθένας είναι και πρέπει να δρα ως υπεύθυνος για τις πράξεις του.

  

Οι συνθήκες, άλλωστε είναι τόσο ρευστές, που εάν ολόκληρη η ελληνική κοινωνία δεν ξεπέσει σε μία μαζική «χρεοκοπίστικη» μοιρολατρία και ξενοφοβική μιζέρια, ενδεχομένως να μείνει χώρος για νέα σχήματα με νέους και ορεξάτους ανθρώπους. Για την ώρα, θεωρώ ότι η Δράση-ΦΣ έχει συσπειρώσει αρκετούς ανά την Ελλάδα και αυτό αρκεί, έστω και αν είναι μόνο για αυτές τις εκλογές.

Η αγελαία ψήφος

Αναδημοσίευση από Protagon

Του Στέφανου Μάνου

Τις τελευταίες δύο εβδομάδες έχυσαν ποταμούς δακρύων διάφοροι "ενδιαφερόμενοι" και "δημοσιογράφοι" για το ζήτημα της εκλογικής συνεργασίας Δράσης-Φιλελεύθερης Συμμαχίας και της Δημοκρατικής Συμμαχίας της κας Μπακογιάννη.

Με την επίσημη έναρξη  της προεκλογικής περιόδου και τις ασφυκτικές προθεσμίες που ισχύουν, η συνέχιση αυτής της συζήτησης δεν έχει πια κανένα πρακτικό νόημα.

Η Δράση σε συνεργασία με τη Φιλελεύθερη Συμμαχία συμμετέχουμε στις εκλογές με συνδυασμούς σε όλες τις εκλογικές περιφέρειες απαρτιζόμενους από νέους ανθρώπους που θέλουν να προσπαθήσουν για το συλλογικό καλό και όχι για να ικανοποιήσουν ανόητες ματαιοδοξίες.

Ένα από τα επιχειρήματα που ακούστηκαν τις τελευταίες εβδομάδες  ζητάει απάντηση:

Λένε: Η χωριστή κάθοδος σημαίνει ότι ούτε η Δράση με τη Φιλελεύθερη Συμμαχία ούτε η ΔΗΣΥ θα συγκεντρώσουν το 3% των ψήφων και άρα θα μείνουν εκτός Βουλής. Συνεπώς, συνεχίζει ο συλλογισμός, η ψήφος μου στο ένα ή το άλλο κόμμα είναι χαμένη και άρα θα ψηφίσω Ν.Δ. ή ΠΑΣΟΚ ή και κάτι άλλο! Πως σας φαίνεται αυτή η λογική;

Το υπονοούμενο είναι ότι μαζί Δράση και ΔΗΣΥ θα ξεπερνούσαμε το 3% οπότε θα ήμασταν άξιοι να δεχθούμε την πολύτιμη ψήφο.

Λένε: Ξέρω τι μου αρέσει ή ξέρω τι είναι καλό για την πατρίδα μου, αλλά δεν το υποστηρίζω διότι δεν βλέπω αρκετούς άλλους να το υποστηρίζουν. Η λογική του δεν μπορώ να απομακρυνθώ από το κοπάδι. Αυτός ο τρόπος σκέψης  δείχνει έλλειψη αυτοπεποίθησης. Παραίτηση. Ωχαδερφισμό. Η έλλειψη αυτοπεποίθησης και η παραίτηση επενδύονται με ρασιοναλιστικά επιχειρήματα που λειτουργούν ως συγχωροχάρτι μιας ένοχης και συμβιβασμένης συνείδησης. Αναρωτιέμαι, δεν περνά από το μυαλό τους ότι αν υποστηρίξουν  ό,τι είναι καλό για την πατρίδα τους  ενδέχεται να πείσουν και άλλους να κάνουν το ίδιο και έτσι μαζί, να επιτύχουμε;

Είναι καιρός να προσπεράσουμε αυτό τον τρόπο σκέψης και να περιφρονήσουμε όσους προσπαθούν να τον επιβάλλουν. Η Δράση και η Φιλελεύθερη Συμμαχία απευθυνόμαστε σε εσάς  που πιστεύετε στις δυνάμεις σας. Σε εσάς που θέλετε να τα καταφέρετε στη ζωή χωρίς ρουσφέτια, χωρίς μέσο, χωρίς κόλπα, που το μόνο που ζητάτε από τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου είναι να πάψουν να ανακατεύονται στη ζωή σας και να βγάλουν από τα πόδια σας το βαρίδι του άθλιου σημερινού κράτους. Απευθυνόμαστε σε εσάς που ζητάτε  ένα περιβάλλον που θα ενδυναμώνει τις προσπάθειες σας, που θα σας επιτρέπει να απογειωθείτε.

Από τα πιο πάνω, ελπίζω να κατανοείτε γιατί το κεντρικό μας σύνθημα είναι "Πολίτες και όχι πελάτες". Γιατί σας καλούμε να δώσετε ψήφο εμπιστοσύνης στον εαυτό σας! Στον εαυτό σας, όχι σε εμάς.

Προσπαθούν να σας πείσουν ότι το δίλημμα στις εκλογές είναι μεταξύ των μνημονιακών και των αντιμνημονιακών δυνάμεων.  Αυτό το δίλημμα δεν χωράει τη Δράση και τη Φιλελεύθερη Συμμαχία. Μας αφήνει απ' έξω. Μνημονιακές είναι τάχα η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ.

Οι ίδιες δυνάμεις που κατέστρεψαν την Ελλάδα. Αντιμνημονιακές είναι όλες οι άλλες που ποτέ δεν άσκησαν κυβερνητική εξουσία και προδήλως δεν επιθυμούν να την ασκήσουν. Με αυτό το καλούπωμα του διλήμματος ωθούνται οι "συνετοί" να ψηφίσουν ξανά Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ επειδή δηλώνουν τώρα ότι πιστεύουν "στο ευρωπαϊκό παρόν και μέλλον της χώρας μας". Αναρωτιέμαι ποια σημασία έχει τι δηλώνουν όταν οι πράξεις τους είναι εκείνες που έφεραν τη χώρα στο χείλος της χρεοκοπίας, οι πράξεις τους είναι εκείνες που δημιούργησαν το διακύβευμα παραμονή ή αποπομπή από την Ευρώπη. Καλούμαστε να πιστέψουμε τις σημερινές δηλώσεις τους και να λησμονήσουμε τις πράξεις της τελευταίας δεκαετίας. Τις πράξεις τους στη Βουλή μέχρι τη τελευταία ημέρα πριν από την

προκήρυξη των εκλογών!

Ελπίζω να μη παρασυρθείτε. Λέγεται ότι ο Αϊνστάιν όρισε την παραφροσύνη ως την επανάληψη του ίδιου σφάλματος με την ελπίδα ότι θα αλλάξει το αποτέλεσμα.

Τι είναι η Δράση και η Φιλελεύθερη Συμμαχία; Μνημονιακή ή αντιμνημονιακή; Συμφωνούμε με όλες τις  πρόνοιες του μνημονίου για διαρθρωτικές αλλαγές (άνοιγμα αγορών, ευελιξία, κλειστά επαγγέλματα, κ.λπ). Συμφωνούμε και υπερθεματίζουμε. Διαφωνούμε με τη δειλή προσέγγιση απέναντι στο κράτος. Θεωρούμε ότι το κράτος  πρέπει να μπει σε αυστηρή δίαιτα και να αποβάλλει κάθε περιττό λίπος, κάθε τι το περιττό. Θέλουμε να υπάρξουν πρωτογενή πλεονάσματα αμέσως. Λέμε όχι στις περικοπές των μισθών όλων των δημοσίων υπαλλήλων. Υπάρχουν θαυμάσιοι και άξιοι υπάλληλοι που πρέπει να αναδειχτούν και να αμειφτούν ανάλογα με την απόδοσή τους. Κράτος σε αυστηρή δίαιτα και συγχρόνως κράτος που ενδυναμώνει και αναγνωρίζει τα καλά στελέχη του. Διαβάστε περισσότερα με ένα κλικ εδώ.

Την Ελλάδα τη θέλουμε, με όποιο κόστος, στην  Ευρώπη διότι αλλιώς, μόνη, θα κινδυνεύσει.

Επαναλαμβάνω: Δείξτε εμπιστοσύνη στις δυνατότητες σας, δώστε ψήφο εμπιστοσύνης στον εαυτό σας. Κάντε το σωστό. Ψηφίστε σοβαρά.

Στην κάλπη, διά της εις άτοπον απαγωγής

Αναδημοσίευση από την "Καθημερινή"

Του Απόστολου Δοξιάδη

Δεν ξέρω για σας, αλλά εμένα η προεκλογική περίοδος με κάνει ρεαλιστή. Θέλοντας και μη, βάζω νερό στο κρασί μου, παύω να οραματίζομαι το τέλειο και ψάχνω, με όσο φως υπάρχει, το μη χείρον. Ξεχνώ προσωρινά το όνειρο της ριζικής ανανέωσης της πολιτικής· ή, για να χρησιμοποιήσω το σχήμα που συνηθίζεται, παύω να αναζητώ τα χαρακτηριστικά του «νέου Ελευθερίου Βενιζέλου» στους υποψήφιους. Είναι όμως ανάγκη, αναρωτιέμαι, να πάω στο άλλο άκρο; Πρέπει σώνει και καλά ο ρεαλισμός να οδηγήσει από το ιδανικό στο άθλιο;

Κάνω λοιπόν μια απόπειρα να βγω από το αδιέξοδο, από ανάγκη προσωπική να αποφασίσω τι θα ψηφίσω. Κι αν την κοινοποιώ, δεν είναι για να καθοδηγήσω ή να συμβουλεύσω -δεν έχω τέτοιες ικανότητες ή φιλοδοξίες- αλλά για να νιώσω λιγότερη μοναξιά, να βρεθώ κοντά σε άλλους συμπολίτες, που ενώ φρίττουμε με την προοπτική της ανόδου αυτών που ο ιστορικός Βασίλης Παναγιωτόπουλος τόσο καίρια ονόμασε «χρεοκοπίστας», δηλαδή των λαϊκίστικων, φασιζόντων άκρων, αριστερού και δεξιού, δεν θέλουμε εν ονόματι της άμυνας σε αυτά να ψηφίσουμε ένα κόμμα που υποψιαζόμαστε ότι αύριο μεθαύριο θα μας κάνει να λέμε το γνωστό: «Δεν έκοβα καλύτερα το χέρι μου;».

Για να προχωρήσω, θέλω να καταλάβω πρώτα τι σημαίνει «νέος Ελευθέριος Βενιζέλος» πέρα από πρόσωπα, πώς ορίζεται δηλαδή αφηρημένα η σωστή ηγεσία. Προστρέχω για βοήθεια σε ένα βιβλίο που με εντυπωσίασε βαθιά, δυστυχώς αμετάφραστο στα ελληνικά, το «Νους των ηγετών» (Leading Minds), του μεγάλου γνωσιακού ψυχολόγου Χάουαρντ Γκάρντνερ. Εφαρμόζοντας τα όσα γνωρίζει για τον ανθρώπινο νου, ο Γκάρντνερ καταλήγει ότι αυτό που διαφοροποιεί τους μεγάλους ηγέτες από τους ελάσσονες βρίσκεται στην κεντρική αφήγηση (story) που προβάλλουν, που πρέπει να υπακούει σε τρεις αρχές: να συμπυκνώνει σε κατανοητή μορφή το όραμα που έχει ανάγκη η χώρα· να αντιτίθεται σε άλλες, κρατούσες αντι-αφηγήσεις, τις οποίες ο ηγέτης θεωρεί βασικό εμπόδιο στη δική του· τέλος -η τρίτη αρχή είναι και η βασικότερη- ηγέτης δεν αρκεί να κηρύττει αλλά πρέπει να ενσαρκώνει ο ίδιος, με τον βίο και το έργο, την αφήγησή του.

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος είναι λαμπρό παράδειγμα της θεωρίας. Κι αυτό γιατί η δύναμή του δεν ήταν μόνο η αφήγησή του, που άλλωστε δεν ήταν πρωτότυπη (αποτελούσε παραλλαγή της Μεγάλης Ιδέας), ούτε απλώς ότι πολέμησε την αντι-αφήγηση της «πτωχής αλλά τιμίας Ελλάδος» (είχε επιχειρηθεί και το 1897, οδηγώντας σε εθνική ατίμωση), όσο ότι ενσάρκωνε την αφήγησή του ο ίδιος, με τον καλύτερο τρόπο, με τον ρόλο του στην επανάσταση του Θέρισου και στον αγώνα για την ανεξαρτησία της Κρητικής Πολιτείας, της οποίας ήταν και πρώτος ηγέτης. Με άλλα λόγια, την ηρωική αφήγηση της απελευθέρωσης των αλυτρώτων περιοχών που κήρυττε στους Ελληνες, ο Βενιζέλος την είχε ήδη εφαρμόσει, επιτυχημένα.

Πώς όμως εφαρμόζεται η θεωρία του Γκάρντνερ σήμερα στην Ελλάδα; Σύμφωνα με τις δύο πρώτες αρχές, θα πρέπει να διαλέξουμε ηγέτη που προωθεί την αφήγηση που έχουμε ανάγκη, αντίθετη στην καταστροφική αντι-αφήγηση των «χρεοκοπίστας». Δηλαδή, μια αφήγηση που να λέει ότι η Ελλάδα πρέπει να μείνει στην Ευρώπη, ότι αυτό έχει το τίμημά του, κι ότι είναι ανάγκη παράλληλα να μειώσουμε και να εξυγιάνουμε το κράτος και να φτιάξουμε θεσμούς που να απελευθερώσουν τις δημιουργικές δυνάμεις του τόπου. Δεν θα βρείτε πολιτικό του μεσαίου χώρου να διαφωνεί με αυτά - σήμερα τουλάχιστον. Ομως η τρίτη αρχή του Γκάρντνερ βγάζει από το παιχνίδι όσους κηρύττουν την εξυγίανση του Δημοσίου, ενώ επί δεκαετίες συνέβαλλαν με κάθε τρόπο στη διόγκωσή του, ή ευαγγελίζονται τώρα την ανάπτυξη που έπνιγαν τόσα χρόνια με τα χέρια τους, ως υπηρέτες του πελατειακού κομματικού κράτους και των συντεχνιακών εταίρων του.

Δεν μένει λοιπόν κανένας πολιτικός ηγέτης που να περνάει το τεστ του Γκάρντνερ; Κατά την κρίση μου μόνο ένας: ο Στέφανος Μάνος. Γιατί είναι ο μόνος που όταν είχε εξουσία δεν συμβίβασε τις αρχές του, δεν είπε-ξείπε, δεν μετακινήθηκε από την ίδια πάντα, φιλελεύθερη και κοινωνικά ευαίσθητη ιδεολογία του, που την υπηρέτησε με συνέπεια ως υπουργός, Δημόσιων Εργων και Εθνικής Οικονομίας. Για την προάσπιση των ιδεών του πολεμήθηκε από τους εκφραστές μεγάλων ιδιωτικών συμφερόντων σε όλα τα κόμματα, και τους υποστηρικτές τους στα ΜΜΕ. Για τη συνέπειά του σε αυτές εκδιώχθηκε από τη Νέα Δημοκρατία και δεν μπόρεσε να συνεργαστεί με το ΠΑΣΟΚ (με κάποια έννοια βέβαια, ίσως ο Μάνος δεν είχε θέση στην ελληνική πολιτική των περασμένων δεκαετιών. Ηταν φωνή βοώντος εν τη ερήμω. Σήμερα όμως, που ξέρουμε πού μας κατήντησαν οι τεχνητοί παράδεισοι του υπερδανεισμού;). Παρόμοια αντέχουν στα κριτήρια του Γκάρντνερ και τα στελέχη του πολιτικού σχήματος του οποίου ηγείται ο Μάνος. Οι υποψήφιοι είναι άξιοι άνθρωποι της αγοράς, της διανόησης, της ζωής, πανεπιστημιακοί, εκπαιδευτικοί, ακτιβιστές, υπάλληλοι, επιχειρηματίες, δικηγόροι, γιατροί. Ούτε ένας παλιός πολιτικός. Οταν σκέφτομαι ότι με ένα τοσοδούλι τρία τοις εκατό, οκτώ από αυτούς θα μπουν στη Βουλή, ενθουσιάζομαι. Μα θα είναι υπέροχο να έχουμε τέτοιους βουλευτές! Από την άλλη, όσο σκέφτομαι πόσο αλλιώτικος είναι ο Μάνος κι η παρέα του από τους τύπους που συνήθως ψηφίζουμε, και το τρία τοις εκατό μού φαίνεται τεράστιο και παθαίνω κατάθλιψη.

Α, στο καλό! Ετσι κι αλλιώς, δεν θα λύσει η ψήφος μου το πρόβλημα της Ελλάδας. Επιλέγοντας κάτι που το πιστεύω, δεν κινδυνεύω τουλάχιστον να γίνω μονόχειρας.